Ni NOEL ABUEL
Nanawagan si Leyte Rep. Richard I. Gomez para sa pag-upgrade ng old-old earth balling system ng gobyerno, o ang pagkilos ng paglilipat ng mga matandang puno mula sa isang lugar patungo sa isa pa, habang sumusulong ang bansa tungo sa pag-unlad ng ekonomiya sa gitna ng lumalaking panganib ng pagbabago ng klima.
Inihain ni Gomez ang House Bill No. 9124 na nagmumungkahi ng taunang paglalaan ng pondo sa Department of Public Works and Highways (DPWH) para sa pagbili, pangangalaga at paggamit ng hindi bababa sa isang set ng makinarya na kilala bilang “earth balling equipment” bawat rehiyon upang gamitin sa pagpapabuti ng kalsada at iba pang mga proyektong pangkaunlaran.
Ang earth balling machine ay tinukoy bilang isang makina na idinesenyo upang ilipat ang mga puno na humahadlang sa mga road-widening ng DPWH.
Sa kabilang banda, tinukoy ng Department of Environment and Natural Resources (DENR) ang earth balling bilang proseso ng paglipat ng mga puno sa pamamagitan ng paghuhukay sa lupa at mga ugat sa isang pabilog na hugis, na nag-iiwan sa karamihan ng root system na hindi nasisira at nananatiling buo.
Sinabi pa ni Gomez na ang earth balling method ay ginagarantiya ang kaligtasan at patuloy na paglaki ng inililipat na puno, sa gayon ay pinapanatili ang balanse sa kapaligiran at ekolohikal na integridad ng lugar.
Ang prosesong ito ay mahalaga aniya dahil nagbibigay-daan ito para sa magkakasamang buhay ng pagbuo ng imprastraktura at pagpapanatili ng kapaligiran.
Sa kanyang privilege speech, sinabi ni Gomez ang kahalagahan ng pagpasa ng HB 9124, na sa memorandum ng DENR na inilabas noong Nobyembre 2009 ay nakasaad na ang pagputol ng mga punong humahadlang sa mga road-widening projects ay pinapayagan lamang kapag ang earth balling ay hindi na praktikal.
Gayunpaman, sinabi ng dating alkalde ng Ormoc City na ang DPWH ay nagsasagawa pa rin ng “manual” o “traditional” earth balling dahil walang budget para sa pagbili ng earth balling machines.
“This is a laborious and expensive process. I believe that it is because of this complication that tree cutting permits are methodically granted to DPWH for road-widening projects,” Gomez said as he urged his colleagues: “Let us bring down the number of trees cut to the barest minimum,” sabi ni Gomez.
Sinabi pa nito na nagkaroon ng mga pag-unlad sa mga pamamaraan ng earth balling sa mga nakaraang taon.
Noong 2022, sinabi nitong 228 na puno ang na-earth ball sa Cebu City dahil nasa daanan ito ng Cebu Bus Rapid Transit project.
Ang earth balling effort para iligtas ang mga puno ay nagkakahalaga ng P17 milyon. Sa kabilang panig, ang Puerto Princesa LGU sa Palawan ay bumili ng earth balling machine noong 2019 sa halagang P16 milyon para iligtas ang mga puno ng Balayong mula sa mga proyektong nagpapalawak sa kalsada.
Matagumpay na naitanim muli ang mga puno sa isang 7.3-ektaryang parke, na ngayon ay nakahanda na maging isa pang tourist attraction para sa lungsod.
“We need to fully internalize that trees are worth so much more to us alive than dead. So, we need to save as many trees as we can. On the average, a tree absorbs 25 kilos of carbon dioxide each year. The per capita greenhouse gas for the Philippines is 1.2 tons per year – this means that just 48 trees absorb the equivalent GHG of one Filipino per year. And trees do more than just absorb greenhouse gases. Trees give us shade, prevent erosion, prevent flooding, and enhance the beauty of our surroundings,” pahayag pa ng mambabatas.
OnlineBalita news 